ESRS E5 - jak raportować kwestie wykorzystania zasobów oraz gospodarki o obiegu zamkniętym?
27 grudnia 2024
Celem standardu jest określenie wymogów dotyczących ujawniania informacji, które pozwolą użytkownikom oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju zrozumieć, w jaki sposób firma wpływa na wykorzystanie zasobów i gospodarkę obiegu zamkniętego. Standard wymaga, aby firma opisała swoje podejście do zasobooszczędności, unikania wyczerpywania zasobów oraz zrównoważonego wyboru dostawców, a także korzystania z zasobów odnawialnych, w kontekście istotnych pozytywnych i negatywnych wpływów.
Należy także przedstawić działania podjęte w celu zapobiegania lub łagodzenia negatywnych wpływów związanych z wykorzystaniem zasobów oraz sposób, w jaki firma oddziela wzrost gospodarczy od konsumpcji materiałów. Firma musi opisać plany dostosowania strategii i modelu biznesowego do zasad gospodarki o obiegu zamkniętym, w tym minimalizację odpadów i zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów.
Kluczowe jest również ujawnienie charakteru, rodzaju i zakresu ryzyk oraz szans związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym i sposobu zarządzania nimi. Standard wymaga także opisu skutków finansowych związanych z tymi ryzykami i szansami w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.
Jakie definicje są ważne podczas pracy nad standardem ESRS E3?
Godpodarka o zabiegu zamkniętym: System gospodarczy, w którym możliwie jak najdłużej utrzymuje się war tości produktów, materiałów i innych zasobów w gospodarce, zwiększa ich wydajne wykorzystywanie w produkcji i konsumpcji i tym samym ograni cza wpływ na środowisko wynikający z ich wykorzystywania, a także minimalizuje się powstawanie odpadów i uwalnianie substancji niebez piecznych na wszystkich etapach ich cyklu życia, w tym poprzez stosowa nie hierarchii postępowania z odpadami.
Zasady gospodarki o obiegu zamkniętym: Europejskie zasady gospodarki o obiegu zamkniętym to: i. użyteczność; ii. możliwość ponownego użycia; iii. możliwość naprawy; iv. możliwość demontażu; v. regeneracja lub odnowienie; vi. recykling; vii. recyrkulacja w cyklu biologicznym; viii. inne potencjalne optymalizacje w zakresie wykorzystania produk tów i materiałów.
Wskaźnik powtórnego wykorzystywania materiałów: Recyrkulacja materiałów, komponentów i produktów w praktyce po pierwszym użyciu z zastosowaniem następujących strategii (w kolejności preferencji): i. konserwacja/długotrwałe użytkowanie; ii. ponowne użycie/redystrybucja; iii. odnowienie/regeneracja; iv. recykling, kompostowanie lub rozkład beztlenowy. Wskaźnik wykorzystania zdefiniowany jest jako stosunek powtórnego wykorzystania materiałów do całkowitego wykorzystania materiałów.
Z jakich elementów składa się standard ESRS E3?
1. Zarządzanie wpływami, ryzykami i szansami
1.1. Informacje związane z ESRS 2 IRO-1 – Opis procesów identyfikacji i oceny istotnych
1.2. E5-1 – Polityki związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
1.3. E5-2 – Działania i zasoby związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
2. Mierniki i cele
2.1. E5-3 – Cele związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
2.2. E5-4 – Zasoby wprowadzane
2.3. E5-5 – Zasoby odprowadzane
2.4. E5-6 – Przewidywane skutki finansowe wynikające z istotnych ryzyk i szans związanych z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
Oraz Dodatek A, który jest obowiązkowym elementem standardów i ma taką samą moc obowiązywania jak pozostałe wymogi. Dodatek uzupełnia wymogi dotyczące ujawniania informacji i należy go stosować razem z tymi wymogami.
Jakie wymogi ujawnieniowe znajdują się w rozdziałach ESRS E3?
Zarządzanie wpływami, ryzykami i szansami
Informacje związane z ESRS 2 IRO-1 – Opis procesów identyfikacji i oceny istotnych
- Opis procesu identyfikacji istotnych wpływów, ryzyk i szans
E5-1 – Polityki związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
- Opis polityk przyjętych w celu zarządzania istotnymi wpływami, ryzykami i szansami związanymi z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Informacje na temat zakresu polityk dotyczących identyfikacji, oceny lub naprawy skutków istotnych wpływów, ryzyk i szans związanych z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Zgodność polityk z wymogami ESRS 2 MDR-P, dotyczącymi zarządzania istotnymi kwestiami związanymi ze zrównoważonym rozwojem. Informacje, czy i w jaki sposób polityki firmy odnoszą się do następujących kwestii, jeśli są one istotne: odejście od korzystania z zasobów pierwotnych oraz wzrost wykorzystania zasobów wtórnych (pochodzących z recyklingu), zrównoważone pozyskiwanie i wykorzystywanie zasobów odnawialnych.
E5-2 – Działania i zasoby związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
- Działania firmy związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Zasoby przeznaczone na realizację działań związanych z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Opis kluczowych działań podjętych i planowanych w celu osiągnięcia celów polityki związanej z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Zgodność działań z zasadami ESRS 2 MDR-A, dotyczącymi działań i zasobów w odniesieniu do istotnych kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem.
- Informacje, czy i w jaki sposób działania i zasoby obejmują wyższe poziomy efektywności gospodarowania zasobami w zakresie materiałów technicznych i biologicznych oraz wody, w szczególności w odniesieniu do surowców krytycznych i metali ziem rzadkich.
- Informacje, czy i w jaki sposób działania i zasoby obejmują wyższy wskaźnik wykorzystania surowców wtórnych (recyklatów).
- Informacje, czy i w jaki sposób działania i zasoby obejmują zastosowanie projektowania pod kątem obiegu zamkniętego, w celu zwiększenia trwałości produktów, optymalizacji ich wykorzystania oraz wyższych wskaźników ponownego użycia, naprawy, odtworzenia, przerobienia, recyklingu, oraz wykorzystania do innych celów.
- Informacje, czy i w jaki sposób działania i zasoby obejmują stosowanie praktyk biznesowych o obiegu zamkniętym.
- Działania podjęte w celu zapobiegania wytwarzaniu odpadów na wyższym i niższym szczeblu łańcucha wartości firmy.
Mierniki i cele
E5-3 – Cele związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
- Cele związane z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Jak cele wspierają polityki firmy dotyczące zasobów oraz gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Jak cele odnoszą się do istotnych wpływów, ryzyk i szans związanych z polityką dotyczącą zasobów oraz gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Opis celów zgodny z wymogami ESRS 2 MDR-T, dotyczącymi monitorowania skuteczności polityk i działań.
- Czy i jak cele odnoszą się do zasobów wprowadzanych i odprowadzanych, w tym wpływów i wypływów odpadów oraz produktów i materiałów.
- Zwiększenie skali projektowania pod kątem obiegu zamkniętego (np. projektowanie z myślą o trwałości, demontażu, możliwości naprawy, zdolności do recyklingu).
- Wzrost wskaźnika powtórnego wykorzystania materiałów.
- Minimalizacja wykorzystania surowców pierwotnych.
- Zrównoważone pozyskiwanie i wykorzystywanie zasobów odnawialnych, zgodnie z zasadą wykorzystania kaskadowego.
- Gospodarowanie odpadami, w tym przygotowywanie ich do odpowiedniego przetwarzania.
- Inne kwestie związane z wykorzystaniem zasobów lub gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Poziom hierarchii postępowania z odpadami, do którego odnosi się dany cel.
- Informacja, czy w procesie ustalania celów uwzględniono progi ekologiczne i przydziały specyficzne dla firmy.
- Zidentyfikowane progi ekologiczne oraz metodykę zastosowaną do ich określenia (jeśli zostały uwzględnione).
- Czy progi ekologiczne są specyficzne dla firmy, oraz w jaki sposób je wyznaczono.
- Sposób przypisania odpowiedzialności za przestrzeganie zidentyfikowanych progów ekologicznych (jeśli dotyczy).
- Informacja, czy ustalone cele są obowiązkowe (oparte na przepisach) czy dobrowolne.
E5-4 – Zasoby wprowadzane
- Opis zasobów wprowadzanych związanych z istotnymi wpływami, ryzykami i szansami.
- Informacje o rodzajach zasobów:
- Produkty (w tym opakowania).
- Materiały (w tym surowce krytyczne, metale ziem rzadkich).
- Woda.
- Rzeczowe aktywa trwałe.
- Masa całkowita produktów oraz materiałów technicznych i biologicznych.
- Wartość procentowa materiałów biologicznych.
- Masa ponownie użytych lub pochodzących z recyklingu komponentów, produktów i materiałów wtórnych.
- Metody obliczeń danych.
- Źródła danych: bezpośrednie pomiary czy szacunki.
- Kluczowe przyjęte założenia.
E5-5 – Zasoby odprowadzane
Produkty i materiały
- Opis kluczowych produktów i materiałów zaprojektowanych zgodnie z zasadami obiegu zamkniętego.
- Informacje o trwałości produktów w odniesieniu do przeciętnej wartości branżowej.
- Możliwości naprawy produktów przy użyciu ustalonego systemu oceny
- Wskaźniki zawartości materiałów nadających się do recyklingu w produktach i opakowaniach.
Odpady
- Całkowita ilość wytworzonych odpadów (w tonach lub kilogramach).
- Całkowita ilość odpadów, w przypadku których uniknięto unieszkodliwiania, w podziale na:
- Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne.
- Rodzaje procesu odzysku: przygotowanie do ponownego użycia, recykling, inne procesy odzysku.
- Ilość odpadów kierowanych do unieszkodliwienia, w podziale na:
- Rodzaj przetwarzania odpadów: spalanie, składowanie, inne procesy unieszkodliwiania.
- Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne.
- Całkowita ilość i wartość procentowa odpadów niepoddanych recyklingowi.
- Strumienie odpadów istotne dla sektora lub działalności.
- Materiały występujące w odpadach.
- Całkowita ilość odpadów niebezpiecznych i odpadów promieniotwórczych.
- Informacje kontekstowe na temat metod obliczenia danych, kryteriów i założeń.
- Źródła danych: bezpośrednie pomiary czy szacunki.
- Kluczowe założenia zastosowane przy obliczeniach.
E5-6 – Przewidywane skutki finansowe wynikające z istotnych ryzyk i szans związanych z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym
- Informacje na temat przewidywanych skutków finansowych wynikających z istotnych ryzyk i szans związanych z wykorzystaniem zasobów oraz gospodarką o obiegu zamkniętym.
- Informacje mają stanowić uzupełnienie informacji na temat bieżących skutków finansowych dla sytuacji finansowej, wyników finansowych i przepływów pieniężnych jednostki za okres sprawozdawczy.
Kogo dotyczy odroczenie raportowania standardu?
Zgodnie z Dodatkiem C firma może pominąć informacje określone w ESRS E5-6 w pierwszym roku sporządzania oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju. Firma może spełnić wymogi ESRS E5-6, dokonując jedynie ujawnień informacji jakościowych przez pierwsze trzy lata sporządzania oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju.
Cały tekst rozporządzenia w polskiej wersji znajdziesz tutaj.
| Artykuł powstał przy współpracy z:
|