ESRS S4 - jak raportować kwestie dotyczące konsumentów i użytkowników końcowych?

21 listopada 2024

ESRS S4 to standard tematyczny dotyczący konsumentów i użytkowników końcowych. Elementy z tego standardu będą musiały zaraportować firmy, które w badaniu podwójnej istotności zdefiniują temat konsumentów i użytkowników końcowych jako temat dla siebie istotny.

W ramach tego standardu firmy powinny zaraportować m.in. w jaki sposób firma wpływa na konsumentów lub użytkowników końcowych swoich produktów i usług, opis działań podjętych w celu zapobiegania negatywnym odziaływaniom, oraz wyniki tych działań, charakter, rodzaj i zakres ryzyk i szans wynikających z oddziaływania na konsumentów i użytkowników końcowych.

Przewodnik po ESRS - jak raportować kwestie zrównoważonego rozwoju?

Sprawdź pozostałe artykuły z zakresu Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju. 

Sprawdź

Konsumenci i użytkownicy końcowi - czyli właściwie kto?

Definicja konsumentów: Osoby fizyczne, które nabywają, konsumują lub wykorzystują towary i usługi do użytku osobistego – dla siebie samych albo dla innych osób – a nie w celu odsprzedaży, w celach komercyjnych lub handlowych, gospodarczych, rzemieślniczych lub związanych z wykonywaniem wolnego zawodu.

Definicja użytkowników końcowych: Osoby fizyczne, które docelowo korzystają lub mają docelowo korzystać z danego produktu lub usługi.

Co firmy są zobowiązane raportować według standardu ESRS S3?

Standard tematyczny ESRS S4 zobowiązuje firmy do raportowania kwestii związanych z wpływem ich działalności na konsumentów i użytkowników końcowych. Wymogi tego standardu skupiają się na:

  • Oddziaływaniu informacji na konsumentów – firmy muszą raportować, jak ich komunikacja wpływa na konsumentów, obejmując aspekty prywatności, dostępności wysokiej jakości informacji, a także ochrony wolności wypowiedzi.
  • Bezpieczeństwie osobistym konsumentów – wymagane jest ujawnienie informacji o inicjatywach zapewniających bezpieczeństwo fizyczne użytkowników, w tym ochronę dzieci oraz zgodność z zasadami bezpieczeństwa produktów.
  • Włączeniu społecznym konsumentów – obejmuje to raportowanie działań przeciwdziałających dyskryminacji, zapewnienie dostępu do produktów i usług oraz stosowanie odpowiedzialnych praktyk marketingowych.

Co to oznacza w praktyce?

Przykładowo, jeśli firma wprowadza nowy produkt, musi uwzględnić w swoim raporcie, jak zapewnia, że produkt jest bezpieczny dla użytkowników, a także czy informacje o produkcie są jasne i dostępne dla konsumentów. Firma produkująca zabawki powinna przedstawić, jakie testy bezpieczeństwa przeprowadzono, aby chronić dzieci przed potencjalnym ryzykiem związanym z użytkowaniem zabawki.

Z jakich elementów składa się standard ESRS S4?

1. Strategia:

1.1. Informacje związane z ESRS 2 SBM-2 – W jaki sposób firma uwzględnia interesy i opinie zainteresowanych stron w swojej strategii

1.2. Informacje związane z ESRS 2 SBM-3 – Istotne wpływy, ryzyka i szanse oraz ich wzajemne związki ze strategią i z modelem biznesowym

2. Zarządzanie wpływami, ryzykami i szansami

2.1. S4-1 – Polityki związane z konsumentami i użytkownikami końcowymi

2.2. S4-2 – Procesy współpracy w zakresie wpływów z konsumentami i użytkownikami końcowymi

2.3. S4-3 – Procesy naprawy negatywnych wpływów i kanały zgłaszania wątpliwości przez konsumentów i użytkowników końcowych

2.4. S4-4 – Podejmowanie działań dotyczących istotnych wpływów na konsumentów i użytkowników końcowych oraz stosowanie podejść służących zarządzaniu istotnymi ryzykami i wykorzystywaniu istotnych szans związanych z konsumentami i użytkownikami końcowymi oraz skuteczność tych działań

3. Mierniki i cele

3.1. S4-5 – Cele dotyczące zarządzania istotnymi negatywnymi wpływami, zwiększania pozytywnych wpływów i zarządzania istotnymi ryzykami i istotnymi szansami

Oraz Dodatek A - jest obowiązkowym elementem standardów i ma taką samą moc obowiązywania jak pozostałe wymogi. Dodatek uzupełnia wymogi dotyczące informacji i należy go stosować razem z wymogami. 

Jakie wymogi ujawnieniowe znajdują się w rozdziałach ESRS S4?

Strategia

Informacje związane z ESRS 2 SBM-2 – Interesy i opinie zainteresowanych stron

  • Informacje w jaki sposób, interesy, poglądy i prawa konsumentów lub użytkowników końcowych wpływają na strategię i model biznesowy.

Informacje związane z ESRS 2 SBM-3 – Istotne wpływy, ryzyko i możliwości oraz ich wzajemne związki ze strategią i z modelem biznesowym

  • Opis uwzględnienia wpływu na konsumentów lub użytkowników końcowych oraz powiązania ze strategią i modelem biznesowym.
  • Związek między ryzkami i szansami dla firmy wynikającymi z wpływu firmy na konsumentów lub użytkowników końcowych.
  • Krótki opis typów konsumentów lub użytkowników końcowych podlegających istotnym oddziaływaniom w wyniku operacji własnych firmy lub za pośrednictwem łańcucha wartości.
  • Opis oddziaływań na konsumentów lub użytkowników końcowych.

Zarządzanie wpływem, ryzykiem i możliwościami

S4-1 – Polityki związane z konsumentami i użytkownikami końcowymi

  • Opis polityk w celu zarządzania wpływami, ryzykami i szansami związanymi z produktami lub usługami firmy na konsumentów i użytkowników końcowych.
  • Opis zobowiązań w zakresie polityk dotyczącej praw człowieka, uwzględniając procesy i mechanizmy kontroli.
  • Opis polityk musi być zgodny z wymogami ESRS 2 MDR-P Polityki przyjęte w celu zarządzania istotnymi kwestiami związanymi ze zrównoważonym rozwojem.

S4-2 – Procesy współpracy w zakresie wpływów z konsumentami i użytkownikami końcowymi

  • Opis ogólnych procesów współpracy z konsumentami i użytkownikami końcowymi i ich przedstawicielami w zakresie wpływu na konsumentów i użytkowników końcowych.
  • Opis sposobu współpracy firmy z konsumentami lub użytkownikami końcowymi i ich przedstawicielami w zakresie wpływów
  • Opis w jaki sposób opinie konsumentów lub użytkowników końcowych są uwzględnione w procesach decyzyjnych firmy.

S4-3 – Procesy naprawy negatywnych wpływów i kanały zgłaszania wątpliwości przez konsumentów i użytkowników końcowych

  • Opis procesów, które firma wdrożyła, aby zniwelować negatywne wpływy na konsumentów i użytkowników końcowych.
  • Opis procesów w celu naprawy negatywnych wpływów na konsumentów lub użytkowników końcowych.
  • Opis dostępnych kanałów zgłaszania problemów przez konsumentów i użytkowników końcowych oraz ich rozpatrzenia.

S4-4 – Podejmowanie działań dotyczących istotnych wpływów na konsumentów i użytkowników końcowych oraz stosowanie podejść służących zarządzaniu istotnymi ryzykami i wykorzystywaniu istotnych szans związanych z konsumentami i użytkownikami końcowymi oraz skuteczność tych działań

  • Opis sposobu, w jaki firma podejmuje działania mające na celu uwzględnienie istotnych wpływów na konsumentów i użytkowników końcowych.
  • Opis zarządzania istotnymi ryzykami i szansami związanymi z konsumentami i użytkownikami końcowymi.
  • Opis skuteczności tych działań.
  • Opis działań dotyczących konsumentów lub użytkowników końcowych musi być zgodny z wymogami w ESRS 2 MDR-A Działania i zasoby w odniesieniu do istotnych kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem

Mierniki i cele

S4-5 – Cele dotyczące zarządzania istotnymi negatywnymi wpływów, zwiększania pozytywnych oddziaływań i zarządzania istotnymi ryzykami i istotnymi szansami.

  • Opis celów dotyczących zmniejszenia negatywnego wpływu na konsumentów lub użytkowników końcowych.
  • Opis celów dotyczących zwiększania pozytywnego wpływu na konsumentów lub użytkowników końcowych.
  • Opis celów związanych z zarządzaniem ryzykami i szansami w odniesieniu do konsumentów lub użytkowników końcowych.
  • Opis celów dotyczących konsumentów lub użytkowników końcowych musi być zgodny z ESRS 2 MDR-T.

Kogo dotyczy odroczenie raportowania standardu?

Zgodnie z Dodatkiem C, firmy nieprzekraczające w dniu bilansowym średniej liczby 750 pracowników w roku obrotowym (w stosownych przypadkach w ujęciu skonsolidowanym) będą mogły pominąć informacje określone w wymogach dotyczących ujawniania informacji ESRS S4 przez pierwsze dwa lata sporządzania oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju.

Pamiętajmy jednak, że to jest możliwość, którą daje standard i firmy nie będą musiały z tego korzystać. Pomimo możliwości odroczenia ujawnienia w czasie i tak warto podjąć próbę ujawnienia poszczególnych elementów już w pierwszym roku obowiązku raportowania przez naszą firmę. Może to pomóc zidentyfikować luki w braku polityk czy posiadanych danych. Co pozwoli na uzupełnienia do momentu obowiązkowego zaraportowania ujawnień w zakresie ESRS S3 (w przypadku tematów dla nas istotnych).

Cały tekst rozporządzenia w polskiej wersji znajdziesz tutaj

Chcesz wiedzieć więcej?

Sprawdź portal wiedzy ESG w Twojej firmie. Dowiedz się m.in. jak policzyć ślad węglowy, jak zwiększyć efektywność energetyczną w firmie, jak przygotować się do raportowania zrównoważonego rozwoju.

Wejdź na ESG w Twojej firmie
 

Artykuł powstał przy współpracy z:

     Klaudią Borys, ekspertką FOB

Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest najdłużej działającą, od 2000 roku, i największą organizacją  w Polsce, która zajmuje się koncepcją zrównoważonego rozwoju w kompleksowy sposób. Forum to organizacja ekspercka, inicjator i partner przedsięwzięć kluczowych dla ESG w Polsce. Jedną z kluczowych inicjatyw FOB jest Program Partnerstwa, skupiający ponad 70 firm - liderów branż, którzy dzięki współpracy z gronem ekspertów_ek podnoszą swoje kompetencje w zakresie ESG i podejmują wspólne działania wspierające zrównoważoną transformację biznesu.
„Działając na rzecz zrównoważonego rozwoju, inspirujemy biznes, który zmienia świat, łączymy ludzi, którzy zmieniają biznes” – tak brzmi misja FOB.
Link do strony